ارزیابی صفات مهم برای بهبود عملکرد گندم تحت تنش خشکی

Authors

  • حمید محمدی دانشجوی سابق دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • علی احمدی دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • علیرضا عباسی استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • فواد فاتحی دانشجوی سابق دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • فواد مرادی استادیار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی کرج
  • مهدی جودی استادیار دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده کشاورزی مغان
  • کاظم پوستینی استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
Abstract:

خشکی یکی از تنش‌های غیرزنده بسیار مهم است که رشد گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از این طریق عملکرد گیاه زراعی را محدود می‌کند. هدف از این مطالعه، شناسایی صفات زراعی مرتبط با تغییرات در عملکرد دانه گندم تحت شرایط فاریاب و تنش خشکی بود. جهت رسیدن به این هدف، عملکرد و اجزاء عملکرد 81 ژنوتیپ گندم ایرانی در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار و در دو شرایط فاریاب و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) در طی سال‌های زراعی 87-1386 و 88-1387 آزمایش شد. تنش خشکی از مرحله ظهور سنبله شروع و تا رسیدگی فیزیولوژیکی ادامه یافت. صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن دانه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه و ارتفاع گیاه ارزیابی شد. پنج روش آماری شامل همبستگی ساده، رگرسیون خطی چند گانه، رگرسیون گام به گام، تحلیل عاملی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی جهت مطالعه روابط بین عملکرد دانه گندم و اجزاء آن تحت شرایط فاریاب و تنش خشکی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که از میان صفات مورد مطالعه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مؤثرترین متغیرها روی عملکرد دانه بودند، که از مهمترین صفات زراعی برای انتخاب ارقام با عملکرد بالا تحت شرایط فاریاب و تنش خشکی محسوب می‌شوند. تأثیر این صفات در دو شرایط فاریاب و تنش خشکی شبیه به هم نیست، نقش عملکرد بیولوژیک در شرایط تنش خشکی کمتر محسوس بود. به هر حال در شرایط تنش، افزایش عملکرد دانه را می‌توان به توزیع مواد فتوسنتزی بیشتر به دانه (اندام‌های زایشی) یعنی شاخص برداشت بالا نسبت داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین بهترین صفات گزینش برای بهبود عملکرد ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش خشکی

برای بازدهی بیشتر در اصلاح ارقام پیشرفته باید صفات مرفولوژیکی را که در افزایش عملکرد دانه موثرند شناخت و آن ها را به عنوان معیارهای انتخاب مورد استفاده قرار داد. به این منظور مطالعه ای بر روی 567 ژنوتیپ گندم نان انجام شد. ژنوتیپ ها همراه با ارقام شاهد کرج یک و سرداری کشت شدند. طرح آزمایشی مورد استفاده آگمنت (Augmented design) بوده و به منظور جوانه زنی بذرها یک بار آبیاری انجام شد. تجزیه واریانس...

full text

تجزیه ژنتیکی عملکرد و صفات زراعی گندم نان تحت شرایط تنش و بدون تنش خشکی

تنش خشکی از مهم ترین تنش های محیطی است که عملکرد دانه را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به اینکه عملکرد دانه حاصل اثر متقابل تعداد زیادی از صفات گیاه و محیط است، بنابراین صفات مورفولوژیک و زراعی مرتبط با آن، که ازنظر ژنتیکی دارای پیچیدگی کمتری هستند، می تواند به عنوان معیار گزینش در شرایط محیطی مدنظر قرار گیرد. در این تحقیق دو تلاقی کویر×شیراز و آذر?×شیراز انجام شد (شیراز والد حساس، کویر و آذر?...

full text

تجزیه ژنتیکی عملکرد و صفات زراعی گندم نان تحت شرایط تنش و بدون تنش خشکی

تنش خشکی از مهم ترین تنش های محیطی است که عملکرد دانه را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به اینکه عملکرد دانه حاصل اثر متقابل تعداد زیادی از صفات گیاه و محیط است، بنابراین صفات مورفولوژیک و زراعی مرتبط با آن، که ازنظر ژنتیکی دارای پیچیدگی کمتری هستند، می تواند به عنوان معیار گزینش در شرایط محیطی مدنظر قرار گیرد. در این تحقیق دو تلاقی کویر×شیراز و آذر?×شیراز انجام شد (شیراز والد حساس، کویر و آذر?...

full text

ارزیابی ارقام گندم بهاره از نظر صفات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و زراعی تحت تنش خشکی

For evaluation of the reaction twenty of spring wheat cultivars under complete irrigation (control) and drought stress condition starting before booting stage, an experiment was conducted in split plot basis of Randomized Complete Block Design with 4 replications in two cropping years (2010-2011 and 2011-2012) in research farm of Agriculture Faculty, University of Tabriz. The results of varianc...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 42  issue 2

pages  373- 385

publication date 2011-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023